ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಹೆಸರುಗಳಲ್ಲಿ ವಿನಾಯಕ ದಾಮೋದರ್ ಸಾವರ್ಕರ್. ಈ ಹೆಸರು ಕೇಳಿದರೆ ಈಗಲೂ ಯುವಕರು ರೋಮಾಂಚನಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನು ಸ್ವಾತಂತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಮುಡಿಪಾಗಿಟ್ಟ ಮಹಾನ್‌ ನಾಯಕ. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟ, ಹಿಂದುತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಇವರು ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ನಿಲುವುಗಳು ಈಗಲೂ ಯುವಕರಿಗೆ ಸ್ಪೂರ್ತಿದಾಯಕ.
ವೀರ್ ಸಾವರ್ಕರ್ ಅವರು 28 ಮೇ 1883 ರಂದು ನಾಸಿಕ್‌ನ ಭಾಗೂರ್ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ತಂದೆಯ ಹೆಸರು ದಾಮೋದರ ಪಂತ್ ಸಾವರ್ಕರ್, ಅವರು ಗ್ರಾಮದ ಗಣ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು. ತಾಯಿಯ ಹೆಸರು ರಾಧಾಬಾಯಿ. ಸಾವರ್ಕರ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ಒಡಹುಟ್ಟಿದವರು ಗಣೇಶ್, ಮೈನಾಬಾಯಿ ಮತ್ತು ನಾರಾಯಣ್. ಅವನು ತನ್ನ ಶೌರ್ಯಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದನು ಮತ್ತು ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅವನನ್ನು ‘ವೀರ್’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು.
ಸಾವರ್ಕರ್ ಅವರ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಗಣೇಶ್ ಅವರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿದ್ದರು. ವೀರ್ ಸಾವರ್ಕರ್ ಅವರು ‘ಮಿತ್ರ ಮೇಳ’ ಎಂಬ ಸಂಘಟನೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು, ಇದು ಭಾರತದ ‘ಸಂಪೂರ್ಣ ರಾಜಕೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ’ಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡಲು ಜನರನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿತು. ಅವರು 1901 ರಲ್ಲಿ ನಾಸಿಕ್‌ನ ಶಿವಾಜಿ ಹೈಸ್ಕೂಲ್‌ನಿಂದ ತಮ್ಮ ಮೆಟ್ರಿಕ್ಯುಲೇಷನ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾದರು.
ಅವರು ತಮ್ಮ ಬ್ಯಾಚುಲರ್ ಆಫ್ ಆರ್ಟ್ಸ್ ಅನ್ನು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಪುಣೆಯ ಫರ್ಗುಸನ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು. ಅವರು ಲಂಡನ್‌ನ ದಿ ಹಾನರಬಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಗ್ರೇಸ್ ಇನ್‌ನಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾರಿಸ್ಟರ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನಲ್ಲಿ ಕಾನೂನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿವೇತನವನ್ನು ಸಹ ನೀಡಲಾಯಿತು.
ಶ್ಯಾಮ್‌ಜಿ ಕೃಷ್ಣ ವರ್ಮ ಅವರನ್ನು ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲು ಮತ್ತು ಅವರ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ಅಲ್ಲಿನ ‘ಗ್ರೇಸ್ ಇನ್ ಲಾ ಕಾಲೇಜ್’ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆದು ‘ಇಂಡಿಯಾ ಹೌಸ್’ನಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯ ಪಡೆದರು. ಇದು ಉತ್ತರ ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ನಿವಾಸವಾಗಿತ್ತು. ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ, ವೀರ್ ಸಾವರ್ಕರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಹ ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು ‘ಫ್ರೀ ಇಂಡಿಯಾ ಸೊಸೈಟಿ’ ಎಂಬ ಸಂಘಟನೆಯನ್ನು ರಚಿಸಿದರು.
ವೀರ್ ಸಾವರ್ಕರ್ ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರವು ಅವರ ಪದವಿ ಪದವಿಯನ್ನು ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು. ಜೂನ್ 1906 ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಬ್ಯಾರಿಸ್ಟರ್ ಆಗಲು ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಹೋದರು. ಅವರು ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿದ್ದಾಗ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಮಾಸ್ಟರ್‌ಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದರು. ಅವರು ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿದರು.
ಅವರನ್ನು 13 ಮಾರ್ಚ್ 1910 ರಂದು ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ವಿಚಾರಣೆಗಾಗಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರನ್ನು ಹೊತ್ತ ಹಡಗು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ಮಾರ್ಸೆಲ್ಲೆಯನ್ನು ತಲುಪಿದಾಗ, ಮೊರ್ಸಿಲ್ಲೆಸ್‌ ಬಂದರಿನಲ್ಲಿ ಹಡಗು ಬಂದು ನಿಂತಾಗ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಹಾರಿದ್ದ ಸಾವರ್ಕರ್, ಈಜಿ ದಡ ಸೇರಿದ್ದರು. ನಂತರ ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಪೊಲೀಸರಿಗೆ ಶರಣಾಗಿದ್ದರು.
24 ಡಿಸೆಂಬರ್ 1910 ರಂದು ಸಾವರ್ಕರ್ ಅವರನ್ನು ಅಂಡಮಾನ್‌ನ ಕಾಲೇಪಾನಿನಲ್ಲಿನ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಇಡಲಾಯಿತು. ಕಾಲೇಪಾನಿ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಸಾವರ್ಕರ್ ಚಿತ್ರಹಿಂಸೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದರು. ಈ ಕುರಿತು ಅವರು ತಮ್ಮ ಜೈಲು ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಮೇರಾ ಲೈಫ್‌ ಜೈಲ್‌ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ.
1921 ರಲ್ಲಿ ಸಾವರ್ಕರ್ ಅವರನ್ನ ಕಾಲೇಪಾನಿ ಜೈಲ್‌ನಿಂದ ರತ್ನಗಿರಿ ಜೈಲಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಯಿತು. 1937ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಜೈಲಿನಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದರು. ನಂತರ ಮತ್ತೇ ಅವರು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು.
1948ರಲ್ಲಿ ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧೀಜಿ ಅವರನ್ನು ಹತ್ಯೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಈ ಹತ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಸಾವರ್ಕರ್ ಅವರ ಕೈವಾಡವಿದೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಯಿತು. ಆದರೆ ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ನಿರಪರಾಧಿ ಎಂದು ಸಾಭೀತಾಯಿತು.
ವೀರ ಸಾವರ್ಕರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ದಯಾಮರಣದ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಸಾಯುವವರೆಗೂ ಉಪವಾಸ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ಮತ್ತು ಒಂದು ಧಾನ್ಯವನ್ನು ಬಾಯಿಯಲ್ಲಿ ಇಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಈಗಾಗಲೇ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಹೇಳಿದ್ದರು.
ತನ್ನ ಕೊನೆಯ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡ ಉಪವಾಸದ ಕುರಿತು, ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತನ್ನ ಜೀವನದ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಸಂಪೂರ್ಣ ಅನುಮತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು, ಅವನು ತನ್ನ ಜೀವನವನ್ನು ಹೇಗೆ ಕೊನೆಗೊಳಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಅವನು ತನ್ನ ಜೀವನವನ್ನು ಹೇಗೆ ಕಳೆಯಬೇಕೆಂದು ಬಯಸುತ್ತಾನೆ. ಆ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಅನುಮತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಬೇಕು.
ಅವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಉಪವಾಸವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ತಕ್ಷಣ, ಅವರ ಮರಣದ ಮೊದಲು ಅವರು “ಇದು ಸ್ವಯಂ ದಹನವಲ್ಲ, ಆದರೆ ಸ್ವಯಂ ದಹನ” ಎಂಬ ಲೇಖನವನ್ನು ಬರೆದರು. 1 ಫೆಬ್ರವರಿ 1966 ರಂದು, ಸಾವರ್ಕರ್ ಅವರು ಉಪವಾಸವನ್ನು ಆಚರಿಸುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಆಹಾರ ಸೇವಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಸಾಯುವವರೆಗೂ ಒಂದು ಕಾಳನ್ನೂ ಬಾಯಿಗೆ ಹಾಕುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಭರವಸೆ ಅವರಲ್ಲಿತ್ತು.
ಈ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆಯ ನಂತರ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಉಪವಾಸವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದರು ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅವರು 26 ಫೆಬ್ರವರಿ 1966 ರಂದು ತಮ್ಮ ಮುಂಬೈ ನಿವಾಸದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯುಸಿರೆಳೆದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಜಗತ್ತಿಗೆ ವಿದಾಯ ಹೇಳಿದರು. ಸಾವರ್ಕರ್ ಅವರ ಮನೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಎಲ್ಲಾ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಈಗ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಮತ್ತು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ ವೀರ ಸಾವರ್ಕರ್ ಅವರನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಲು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಅವರ ಜನ್ಮದಿನವನ್ನು ಮೇ 28 ರಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮಾಹಿತಿ ಇಷ್ಟವಾಗಿದ್ದರೆ ಶೇರ್ ಮಾಡಿ: ಕ್ಷಣ ಕ್ಷಣದ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ಹರಿತಲೇಖನಿ Facebook, Koo, Dailyhunt ಮೂಲಕ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ. Whatsup, Telegram ಗುಂಪಿಗೆ ಸೇರಿ ನಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಜೊತೆಯಾಗಿ….
